Mundur to jeden z najważniejszych i niezbędnych elementów wyposażenia każdego żołnierza, niezależnie od stopnia i rodzaju służby. Zgodnie z rozporządzeniem ministra obrony mundur może być noszony jedynie przez osoby uprawnione – co jednak należy rozumieć przez „osoby uprawnione”? Czy rozporządzenie to dotyczy jedynie osób pełniących czynną służbę wojskową?

Kto może nosić mundur wojskowy?

Na początku roku 2016 została wprowadzona aktualizacja rozporządzenia MON dotycząca umundurowania. Przez 10 lat od jej wprowadzenia zmieniły się niektóre przepisy na temat mundurów wojskowych, zmieniono na przykład ich wzory, zestawy oraz zasady noszenia. Podtrzymany został zakaz noszenia munduru – nawet w przypadku gdy nie posiada on żadnych oznak wojskowych – przez osoby nieuprawnione, zmieniono jednak zakres tego pojęcia. Obecne przepisy umożliwiają noszenie munduru wojskowego nie tylko żołnierzom w czynnej służbie, ale również osobom cywilnymi, np. członkom organizacji i stowarzyszeń paramilitarnych, uczniom klas wojskowych oraz młodzieży akademickiej. Dozwolone jest to jednak pod pewnym warunkami, między innymi podpisania porozumienia z wojskiem (w przypadku osób prowadzących działalność na rzecz obronności państwa) oraz opatrzenia munduru specjalną, ciemnoszarą oznaką, na której znajdzie się nazwa lub skrót nazwy stowarzyszenia, szkoły lub uczelni, do której należy osoba nosząca mundur. Ponadto powinna ona mieć wymiar 12×5 cm i być przypięta do patki lewej górnej kieszeni munduru. Poza oznaką mundur noszony przez cywila nie może posiadać żadnych oznak wojskowych. Z zakazu noszenia munduru wojskowego zwolnione są również osoby, które biorą udział w występach wojskowych zespołów artystycznych lub aktorzy na planie filmowym. Na czas trwania imprezy artystycznej lub zdjęć osoby takie mogą nosić mundur.  Ponadto należy pamiętać, że przepisy dotyczą jedynie mundurów znajdujących się na obecnym wyposażeniu wojska – wszystkie elementy ubioru wojskowego, które zostały wycofane z użytku można nosić bez żadnych konsekwencji prawnych.

Co grozi za noszenie munduru?

Osoby nie spełniające powyższych wymogów, a mimo to noszące mundur wojskowy lub jego elementy powinny liczyć się z tym, że mogą zostać wylegitymowane przez Żandarmerię Wojskową i ukarane grzywną, a nawet aresztem. Zakazem noszenia przez cywilów objęte są wszystkie rodzaje munduru znajdujące się obecnie na wyposażeniu wojska, w tym między innymi mundury galowe, wyjściowe, służbowe i specjalne.

Produkcją odzieży dla służb mundurowych, zespołów artystycznych oraz na potrzeby planów filmowych zajmuje się Hero Collections – Farbyka Umundurowania Braci Kłosowskich.